Kategoria: Teatr życia szkolnego
W GRUNCIE RZECZY
W gruncie rzeczy oczekiwania uczniów wobec nowego nauczyciela są bardzo wysokie i bardzo trudno im sprostać. Nauczyciel musi ciągle zachowywać równowagę-między twardym i surowym utrzymywaniem porządku a zindywidualizowanym podejściem – między porządkiem a „byciem ludzkim. Tak więc uczniowie oczekują, że nauczyciel będzie surowy, ale zanim zareaguje ostro, powinien ostrzegać lub dawać szanse poprawy. Może karać, ale nie kilku, gdy zawinił jeden, T nie jednego, gdy zawiniło kilku. Musi utrzymać spokój, ale na pewien szum czy szmer kontaktów powinien pozwalać tylko w pewnych fragmentach lekcji – nie powinien dążyć do uzyskania pełnej ciszy przez cały czas.
ROZMIAR WYMAGAŃ
Rozmiar tych wymagań jest taki, że na początku może oszołomić każdego nauczyciela – a właśnie początek jest najważniejszy. Poza tym nauczyciel rozpoczynający pracę nie ma jeszcze poczucia miary – może wiedzieć, że ma zareagować nie za łagodnie i nie za surowo, ale nie bardzo zdaje sobie sprawę, które jego zachowania będą za surowe, a które za ładawać z nami radę, sprawdzamy ich, by zobaczyć, czy. potrafią nad. nami zapanował’. i dopiero gdy to sprawdzenie wypadnie pozytywnie, będziemy skłonni słuchać tego, co mają nam do powiedzenia.Czytelnika tego rozdziału uderzył zapewne fakt, że przy pierwszym spotkaniu na czoło wysuwa się władza, kontrola i panowanie nad sytuacją. Tak przynajmniej wynika ze wszystkich niemal tekstów powstałych w ostatnich kilkunastu latach w kręgu anglo-amerykańskich badań nad problemami pedagogicznymi. Realizm to czy przesadna reakcja na nadzieje i ułudy nadmiernego progresywizmu i na szlachetną wiarę w chęć dzieci do partycypowania w realizacji zadań szkolnych?
CO SIĘ DZIEJE W KLASIE?
Istnieje ogromna liczba odpowiedzi na pytanie zawarte w tytule tego rozdziału. Można bowiem mówić, że w klasie realizuje się proces dydaktyczny, ale równie uzasadnione jest na przykład stwierdzenie, że w klasie uczniowie rozmawiają. Obie te odpowiedzi są prawdziwe. Tak samo rzec można, że w klasie przebiega interakcja między nauczycielem a uczniami i między poszczególnymi uczniami. Odpowiedzi nie wykluczają się. Uczniowie rozmawiają, a więc przebiega interakcja, zarazem realizuje się proces dydaktyczny. Można rzec, że te i inne odpowiedzi plasują się jakby na różnych poziomach. Gdy mówimy. „przebiega interakcja, oznacza to, że osoby w klasie jakoś się ze sobą kontaktują, rozmawiają, porozumiewają się niewerbalnie, współpracują, walczą fizycznie lub symbolicznie.
CEL INTERAKCJI
Interakcje służą jakimś celom — można spróbować zastanowić się lub badać, po co w tej ograniczonej czterema ścianami przestrzeni pojawia się porozumiewanie, o co tam chodzi, można też badać reguły rządzące porozumiewaniem, pewne ogólniejsze prawidłowości porządkujące wzajemną wymianę komunikatów. Badacze interesowali się obiema grupami zjawisk, to jest zarówno celami, jakie przyświecają poszczególnym osobom podejmującym interakcje, jak i regułami rządzącymi przebiegiem porozumiewaria się. Tak się jednak złożyło, że w toku rozwijania się badań nad klasą szkolną najpieiw zajęto się tym co łatwiejsze do postrzegania, ale za to powierzchowne, a w efekcie przez to mniej chyba ważne, później zaś dopiero zainteresowano się tym, o co właściwie chodzi w interakcjach.