NASZE PRZEŚWIADCZENIE
Na tej wiedzy zasadza się nasze przeświadczenie, iż wszystkiemu, co nam oznajmia nasz aparat poznawczy o rzeczywistości zewnętrznej, odpowiada coś rzeczywistego. „Okulary” naszych form myślenia i oglądu , jak przyczynowość, substan- cjalnosć, przestrzeń i czas, są funkcjami organizacji neurosensorycznej, która powstała w służbie zachowania gatunku. Inaczej przeto niż przyjmują idealiści transcendentalni, przez okulary te oglądamy nie jakąś nieprzewidywalną karykaturę bytu w sobie, nie pozostającą w żadnym, choćby chwiejnym stosunku analogii, „obrazowania” do rzeczywistości, lecz rzeczywisty obraz tejże, co prawda uproszczony w sposób jaskrawię utylitarny: „narząd” rozwinął się u nas dla tych jedynie aspektów tego, co istnieje-w-sobie, do których ustosunkować się w sposób celowy w sensie zachowania gatunku było dla naszego rodzaju sprawą tak żywotną, że dostateczne ciśnienie selekcji sprawiło iz ukształtował się ten szczególny aparat poznania.